Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2018

1152. Μάρτιος



Από αύριο, Μάρτιος. Μήνας ιδιαίτερης σημασίας, για τον γράφοντα, για λόγους αρκετούς. Λόγους που είχε την ευκαιρία, αν και κρυπτογραφικά κάποιες φορές, να εκθέσει κατά τους Μαρτίους που προηγήθηκαν. Με λίγη υπομονή, και ψάξιμο, ο επίμονος αναγνώστης μπορεί να ανακαλύψει και να διαβάσει τα όσα, πάντοτε αρχές Μαρτίου, ομολογήθηκαν.


Καλό Μάρτιο, λοιπόν!




28/02/2018

Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2018

1151. «Η Ιστορία Της Φιλοσοφίας», Μία Αστοχία;

Από την Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2018, με κάθε φύλλο της εφημερίδας «Το Βήμα της Κυριακής», στην έκδοση των 4,25 €, δίνεται και ένας τόμος της σειράς «Η Ιστορία Της Φιλοσοφίας». Πρόκειται για ένα συλλογικό έργο, οκτώ τόμων, το οποίο επιμελήθηκαν οι Umberto Eco και Riccardo Fedriga. Οι τόμοι είναι σκληρόδετοι, όχι και τόσο «πολυτελείς», όσο ισχυρίζεται ο εκδότης, και με μέτριο δέσιμο. Αύριο, Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018, θα κυκλοφορήσει, με το φύλλο της εφημερίδας, ο πέμπτος τόμος.

Φυσικά και έσπευσα να προμηθευτώ το φύλλο του «Βήματος», για συντομία, με τον πρώτο τόμο του έργου και θα συνεχίσω μέχρι να περιέλθει στην κατοχή μου και ένα αντίτυπο του όγδοου και τελευταίου (τόμου). Θεωρώ ότι έργα αυτού του είδους δεν προσφέρονται για ανάγνωση σελίδα – σελίδα τόμο – τόμο. Αντιθέτως, προσφέρονται για ξεφύλλισμα και επικέντρωση σε θέματα που παρουσιάζουν, για τον φυλλομετρητή, ιδιαίτερο ή και επίκαιρο ενδιαφέρον.


Η σειρά, μετά από το ξεφύλλισμα που λέγαμε, μοιάζει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Έχει μάλιστα το χάρισμα να μην είναι αυστηρά περιορισμένη σε θέματα, ακριβώς, φιλοσοφίας αλλά να δίνει επιπλέον πληροφορίες για τον περίγυρο και την κοινωνία όπου έζησαν και κινήθηκαν οι διάφοροι φιλόσοφοι. Με αυτή τη λογική, ξεφυλλίζοντας λίγες μέρες πριν τον δεύτερο τόμο της σειράς «έπεσα» πάνω στον Αρχιμήδη.

Το άρθρο για τον Αρχιμήδη, γραμμένο από τον Πάολο ντελ Σάντο, ξεκινά από τη σελίδα 103 και τελειώνει στη σελίδα 109, και τον παρουσιάζει ως «Μαθηματικό, φυσικό, αστρονόμο». Ο Αρχιμήδης δεν είναι φιλόσοφος όμως, λόγω του μεγέθους του, έχει θέση και ρόλο ακόμα και στην ιστορία της φιλοσοφίας προφανώς επειδή (συν)διαμόρφωσε την εποχή του.

Αρχίζω, λοιπόν, να διαβάζω για τον Αρχιμήδη και, στη σελίδα 107 – εδάφιο «Σφαίρα και κύλινδρος», ο περίεργος, τάχα μου, εγώ, συναντώ το εξής καταπληκτικό:

Όμως η πραγματεία περιέχει επίσης το θεώρημα για το οποίο ο Αρχιμήδης ήταν πιο περήφανος, τόσο όσο να χαραχτεί στον τάφο του μια σφαίρα μέσα σε έναν ισοσκελή κύλινδρο με ύψος ίσο με τη διάμετρο της σφαίρας: «σε κάθε ισοσκελή κύλινδρο, η παράπλευρη επιφάνειά του είναι ίση με κύκλο ακτίνας ίσης με τη μέση ανάλογο της ακτίνας του κύκλου της βάσης του κώνου και της πλευράς του κώνου».

Το διαβάζω και δεν καταλαβαίνω τίποτα! Παθαίνω μια σύγχυση, ένα πέρα δώθε! Για «ισοσκελή κύλινδρο» πρώτη φορά άκουγα και διάβαζα, μα αυτό ήταν το λιγότερο. Τα προβλήματά μου βρισκόντουσαν στο εντός εισαγωγικών κείμενο. Τι απόγινε η έρημη η σφαίρα και πώς εξαφανίστηκε από το θεώρημα; Πώς είναι δυνατόν η παράπλευρη «επιφάνεια» να είναι ίση με κύκλο (και τι σημαίνει «μέση ανάλογος» μηκών); Που βρέθηκε ο κώνος, η βάση του και η πλευρά του (μία την έχει ο έρμος κι αυτός);

Ένα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το τελείωσα αλλά από το θεώρημα, που τόσο περήφανο έκανε τον Αρχιμήδη, δεν κατάλαβα τίποτα! Άρχισα, λοιπόν, να το ψάχνω. Καταρχάς εντόπισα, στο άγιο διαδίκτυο, το τι σημαίνει «ισόπλευρος κύλινδρος» το οποίο ως "equilateral cylinder", τουλάχιστον, υπάρχει! Μεταφράζοντας, λοιπόν, από τα Αγγλικά:

Ισόπλευρος κύλινδρος είναι αυτός το ύψος του οποίου ισούται με τη διάμετρο της, κάθε, βάσης του.

Θεωρώ ότι οι, όποιες, δικαιολογίες για τον μεταφραστή του έργου και, πολύ περισσότερο θα έλεγα, για τον επιμελητή της έκδοσης σταματούν στο ότι «ισόπλευρος κύλινδρος», έστω και για τους Αγγλόφωνους, υπάρχει. Είναι επιεικώς απαράδεκτο σε ένα βιβλίο αυτού του είδους, και του συγκεκριμένου εκδότη, να εμφανίζονται μπούρδες όπως αυτή που παρέθεσα. Ακόμα και αν η συγκεκριμένη μπούρδα αποτελεί ακριβή μετάφραση των όσων έγραψε ο Πάολο ντελ Σάντο θεωρώ ότι εκδότης, επιμελητής και μεταφραστής όφειλαν να μας προστατεύσουν.

Στους, μέχρι τώρα, τόμους εμφανίζεται διαφορετικός μεταφραστής, ή και μεταφραστές στην περίπτωση του τέταρτου τόμου, ενώ για την «Επιμέλεια» αναγράφεται το ίδιο ονοματεπώνυμο. Ομολογώ ότι μετά το περιστατικό «Αρχιμήδης», κουμπώθηκα. Πλέον αντιμετωπίζω το έργο με επιφύλαξη και όχι σαν, κατά τον εκδότη,  «Κορυφαίο Εκδοτικό Γεγονός».

Τέλος πάντων, και για να μην μείνουν τραύματα στους ευγενικούς αναγνώστες, ας επανέλθουμε στο πιο πάνω θεώρημα του Αρχιμήδη για να ξεκαθαρίσουμε την κατάσταση. Αντιγράφω, λοιπόν, από τη Βικιπαίδεια και το λήμμα «Αρχιμήδης»:


Στην πραγματεία αυτή απευθυνόμενος στον Δοσίθεο, ο Αρχιμήδης κατορθώνει κάτι το οποίο τον έκανε να είναι ιδιαίτερα περήφανος. Αυτό το κάτι ήταν η ανακάλυψη της σχέσης μεταξύ μίας σφαίρας κι ενός περιγεγραμμένου κυλίνδρου του ίδιου ύψους και της ίδιας διαμέτρου. Ο όγκος είναι 43πr3 για τη σφαίρα, και 2πr3 για τον κύλινδρο. Το εμβαδόν επιφανείας είναι 4πr2 για τη σφαίρα, και 6πr2 για τον κύλινδρο (συμπεριλαμβανομένων των δύο βάσεων του), όπου r είναι η ακτίνα της σφαίρας και του κυλίνδρου. Η σφαίρα έχει όγκο τα δύο τρίτα του περιγεγραμμένου κυλίνδρου. Ομοίως, η σφαίρα έχει εμβαδόν τα δύο τρίτα του κυλίνδρου (συμπεριλαμβανομένων των βάσεων). Στον τάφο του Αρχιμήδη κατόπιν επιθυμίας του είχαν τοποθετηθεί δύο γλυπτά, μία σφαίρα κι ένας κύλινδρος.

Σαφές; Θαρρώ ναι!

Αφτά!

Ένα κλικ μακριά Αναστασία Μουτσάτσου και Νίκος Ζιώγαλας τραγουδούν «Πέρασε Η Μπόρα» σε στίχους και μουσική του δεύτερου:


24/02/2018

Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2018

1150. Ανθολογία Παγκοσμίου Ποιήσεως, Άρης Δικταίος

Μία καλή φίλη, η ΜΠ, γνωρίζοντας την αγάπη μου στα βιβλία, είχε την έμπνευση να θέσει στη διάθεσή μου τρία μικρά χαρτοκιβώτια γεμάτα βιβλία. Βιβλία που προερχόντουσαν από τη βιβλιοθήκη συγγενούς της και θα κατάληγαν στην ανακύκλωση. Τα χαρτοκιβώτια αυτά τα παρέλαβα την Πέμπτη, 21 Δεκεμβρίου 2017.  Από το περιεχόμενό τους κράτησα, τελικά, δεκατρία βιβλία. Ποίηση, μυθολογία και κάποια με κείμενα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Τα υπόλοιπα τα έδωσα στα παιδιά μου για να διαλέξουν όσα ήθελαν και να πάνε τα υπόλοιπα  στην ανακύκλωση.


Τα βιβλία στα χαρτοκιβώτια ήταν παλιά, τα περισσότερα από τη δεκαετία του 60, και το έδειχναν! Τα περισσότερα, επίσης, ήταν σχολιασμένα από τον αναγνώστη, ή τους αναγνώστες τους, με υπογραμμίσεις, διαγραφές και . . . σχόλια μερικές φορές με κόκκινο μολύβι. Σχολιάζω κι εγώ, πάντοτε με μολύβι HB, τα βιβλία που διαβάζω και έτσι είχα την ευκαιρία να πάρω μια δόση του τι εντύπωση δημιουργούν τα σχολιασμένα αντίτυπα. Έχω, λοιπόν, την εντύπωση ότι οι μελλοντικοί κάτοχοι των βιβλίων μου θα, ελαφρώς ελπίζω, μουρμουρίσουν για τις υπογραμμίσεις και τα σχόλιά μου.

Ένα από τα δεκατρία βιβλία που κράτησα ήταν και αυτό που έδωσε τον τίτλο στην παρούσα εγγραφή. «ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΙΗΣΕΩΣ 2500 Π.Χ. - 1960» του ΑΡΗ ΔΙΚΤΑΙΟΥ, λοιπόν, από τον Εκδοτικό Οίκο Γ. ΦΕΞΗ (Αθήναι 1960), στη σειρά «ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΦΕΞΗ». Ένας εναλλακτικός τίτλος της συλλογής εμφανίζεται στο τέταρτο φύλλο του τόμου. Ο ακόλουθος:

«Σ’ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΛΥΤΟΥ – ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΙΗΣΕΩΣ».

Το βιβλίο είναι ογκώδες, αριθμεί 694 σελίδες, και περιλαμβάνει τα πιο κάτω εισαγωγικά κείμενα:

«Πρόλογος», έκτασης οκτώ σελίδων,
«Μεταφραστική», έκτασης έξι σελίδων και
 «Ο Μύθος της Ποιήσεως», έκτασης δεκαέξι σελίδων

Το κύριο σώμα του βιβλίου περιλαμβάνει τις δέκα ενότητες που ακολουθούν:

I.                Ο ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
  II. Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΕΩΣ  
 III. Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΕΩΣ
  IV. Η ΜΕΤΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
   V. Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΠΟΙΗΣΕΩΣ
  VI. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Ή Ο ΗΛΙΟΣ ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΓΗΝ
 VII. ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΛΑΣΙΚΟ ΙΗ' ΣΤΟΝ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟ ΙΘ' ΑΙΩΝΑ
VIII. Ο ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ
  IX. Η ΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟ
   X. ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ Κ' ΑΙΩΝΑ


Από το βιβλίο αυτό, λοιπόν, διάλεξα και αντιγράφω για εσάς τα που ακολουθούν:

ΥΜΝΟΣ ΤΟΥ ΚΥΝΗΓΙΟΥ

Ω Χάιτσι Άιμπιμπ, παππούλη μας,
ας είμαι ευτυχισμένος!
Δώσε μου αγρίμια,
κάνε να βρω μέλι και ρίζες
για να μπορώ να σε τιμήσω πάλι!
Μη και δεν είσαι
παππούλης μας, Χάιτσι Άιμπιμπ;

(Ο Προφορικός Λόγος, Από τη Μαγεία στο Τραγούδι, Αφρική, Οττεντότοι, Ν. Αφρική – Σελίδα 41)

Η ΚΟΡΗ

Σαν τη μάνγκα, είμαι, στο δέντρο της απάνω.
Ο βοριάς, ο νοτιάς, ο απηλιώτης, δώθε-κείθε,
δώθε και κείθε με χορεύει στο κλαδί μου.
Μια μέρα, ξαφνικά, θα πέσω από το δέντρο,
μα σε ποια χέρια μου μέλλεται, άραγε, να πέσω;

(Ο Προφορικός Λόγος, Από τη Μαγεία στο Τραγούδι, Ασία, Ινδονησία – Σελίδα 83)

Ο ΟΜΟΡΦΟΣ ΚΥΡΙΟΣ

Ω, Κύριε, εσύ, με την όμορφην όψη,
που με περίμενες στη γωνιά του δρόμου!
Αλλοίμονο, γιατί μαζί σου να μην έρθω. . .

Ω, Κύριε, εσύ, με την όμορφη μέση,
που με περίμενες στου σπιτιού την πόρτα,
αλλοίμονο, γιατί μαζί σου να μην έρθω. . .

Με λουλουδερή ρόμπα, με απλή ρόμπα,
με λουλουδερή φούστα, με απλή φούστα,
πάμε, κύριοι, πάμε, κύριοι, μην αργούμε,
με το αμάξι σας πάρτε με μαζί σας!

Με λουλουδερή φούστα, με απλή φούστα,
με λουλουδερή ρόμπα, με απλή ρόμπα,
πάμε, κύριοι, πάμε, κύριοι, μην αργοπορούμε,
στο σπίτι σας με το αμάξι σας οδηγήστε με!

(Η Αρχαϊκή Εποχή της Ποιήσεως, Η Αρχαία Ανατολή, Κινέζοι – Σελίδα 230)

2

Κείνος ο άντρας, που αντίκρυ σου κάθεται,
με Θεό μοιάζει, θαρρώ· με λαχτάρα
αγροικά τη φωνή σου, όταν, δίπλα του,
                              θα μιλήσεις

ή θα γελάσεις γλυκά: έτσι στο στήθος μου,
την καρδιά μου σπαράζεις· και σβήνει
η φωνή μου αν γυρίσω το βλέμμα μου
                           στη μεριά σας.

Τότε η γλώσσα μου σάμπως να κόβεται,
το κορμί μου φωτιά, ως να το καίει,
θαμπωμένα, δε βλέπουν τα μάτια μου,
                         τ’ αυτιά μου βουίζουν,

περιχύνει με ιδρώς, τρέμω ολόκληρη,
κι απ’ το χόρτο πιο πράσινη, τόσο
που, θαρρώ, λίγο ακόμα κι ο θάνατος
                           θα με πάρει.

(Η Γένεση των Αρχών της Κλασικής Ποιήσεως, Ελλάς, Σαπφώ, Μέλη – Σελίδα 283)

DICERE CUM CONOR. . .

Αν ήθελα να πω ό,τι περιμένω
από σένα, τα λόγια θ’ απόφευγαν
τα χείλη μου: το στήθος μου μαζεύει
και στέκω εκεί χλωμός και του θανάτου
δοσμένος, ξαφνικά, από τη ντροπή μου.

(Η Γένεση των Αρχών της Κλασικής Ποιήσεως, Valerius AedituusΣελίδα 316)

ΕΠΙΚΛΗΣΗ

Ό,τι στον κόσμο τούτο είναι δικό μου
παρακαλώ, δώσε το στους εχθρούς μου!
Ό,τι στον ουρανόν είναι δικό μου,
στους φίλους μου, παρακαλώ Σε, δώσ’ το!
Σε μένα αρκεί το πρόσωπό σου μόνο!

(Κ Ποίηση του Ισλάμ, Οι Άραβες,  Ο Σουφισμός, Rabia Al-AdawiyaΣελίδα 349)

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΡΙΓΚΗΠΙΣΣΕΣ

Στη χώρα του Σιμ, τρεις πριγκήπισσες
νέες και όμορφες
κάθονται σε λευκό ακρογιάλι.
Με το βλέμμα γυρεύουνε μια βάρκα
που απ’ τον ορίζοντα πέρα θα τις οδηγήσει
σ’ ένα νησί, που χωρίς άλλο υπάρχει,
κι όπου οι γυναίκες είναι ευτυχισμένες.
Η θάλασσα είναι γαλάζια.

Στη χώρα του Σιμ, τρεις πριγκήπισσες
Που πια νέες και όμορφες δεν είναι,
Κλαίνε όρθιες σε λευκό ακρογιάλι.
Η θάλασσα είναι γαλάζια.

Στη χώρα του Σιμ, τρεις πριγκήπισσες
γριές κι άφωνες
στις φτέρνες του κάθονται σε λευκό ακρογιάλι.
Παίζουν με την άμμο και με την άμμο
λούζουν τα μαλλιά τους,
θαρρώντας πως οι κόκκοι είναι της άμμου
λουλούδια.
Η θάλασσα είναι γαλάζια.

(Αναδρομές στην ποίηση της Κίνας, Hsueh-Peng – Σελίδα 369)

ΤΟ ΦΙΛΙ

   Αχ, πεθαίνω! Και να με γλυτώσει
φάρμακο δεν υπάρχει πια κανένα·
μονάχα, ξαφνικά αν θα σου ’παιρνα ένα
φιλί, αυτό θα μπορούσε να με σώσει.
   Θα το πάρω, δεν μπορώ πια. Την τόση
φοβούμαι οργή σου και δεν θα το κάνω.
Σκληρά, λοιπόν, θα πρέπει να πεθάνω
πλάι στη γιατρειά που ένα φιλί θα δώσει;
   Τρέμω για το κακό, που είναι καλό μου:
Να το πάρω; Όχι; Θε μου, τι να κάνω;
Χίλιοι αγώνες σαλεύουν το μυαλό μου.
   Αργώ και πιο γοργό το τέλος φέρνω.
Θα το πάρω! Αλλ’ όχι, όχι! Δεν το παίρνω,
μην οργιστείς. Προτιμώ να πεθάνω!

(Αναγέννηση ή Ο Ήλιος Περί την Γην, Γαλλία, Philippe DesportesΣελίδα 431)

    Για το βράδυ και τη ζωή μου
    Σημαίνει η καμπάνα. Το ξέρω
Και χαίρομαι τη δροσιά του σούρουπου.

(Αναδρομές στην Ποίηση της Άπω Ανατολής, Ιαπωνία, Χάι-Κάι, Kobayashi Issa, Σελίδα 459)

ΤΟΠΙΟ

Το λευκό χιόνι κάτω από της λευκής σελήνης
το φως, λευκαίνει όλον τον κόσμο. Μες στη νύχτα
τη βαθιά, στο βάθος του βουνού, βυθίζεται κάποια
φιλέρημη ψυχή, βαθιά σα νύχτα και λευκή σα χιόνι.

(2. Κορέα, Kim-Byung-Yun, Σελίδα 467)

Η ΒΡΟΧΗ

Βροχή δακρύων υπήρξα, πυκνή και καθάρια,
στ’ αγροτικά και ουράνια παιδικά μου χρόνια,
στα νειάτα μου με τις ανοησίες και τις κορφές,
στ’ αντρικά χρόνια μου: ηλικία της ήττας.
Πυκνή και καθάρια η βροχή των δακρύων μου υπήρξε.

(Ο Ρομαντισμός, Πολωνία, Adam MickiewiczΣελίδα 575)

GREEN

Ιδού άνθη και φυλλώματα και οπώρες και κλαδιά
κ’ ύστερα, ιδού η καρδιά μου, που για σας χτυπάει.
Μην την ξεσκίσετε στα δυο σας χέρια τα λευκά
και, στα τόσο ωραία μάτια σας, γλυκά ας φεγγοβολάει.

το σεμνό Τώρα. Εγώ έρχομαι κάθυγρος απ’ τη δρόσο,
που οι αύρες, στην κόμη μου, οι αυγινές θα κρουσταλιάσουν
την κούρασή μου αφήστε με μπροστά σας να ξαπλώσω:
στη ρέμβη της οι ωραίες στιγμές θα την αναγαλλιάσουν.

Αφήστε το κεφάλι μου στο νέο πάνω σας στήθος,
που εντός του ακόμα τα στερνά φιλιά σας αντηχούν,
ν’ αναπαυτεί απ’ την αγαθή τη θύελλα, μες στο βύθος
του ύπνου, αφού και τα μάτια σας αγάλια-αγάλια κλειούν.

(Η Ποίηση Μετά τον Ρομαντισμό, Γαλλία, Οι Καταραμένοι Ποιητές: Paul VerlaineΣελίδα 613)

Θα ήθελα, πριν κλείσω και αυτή την εγγραφή με το γνωστό «Ένα κλικ μακριά. . .», να μιλήσουμε λίγο για το DICERE CUM CONOR. . .” του Valerius Aedituus.

Ερευνώντας, στο διαδίκτυο για την μετάφραση του “Dicere cum conor” κατέληξα σε ένα αρχείο PDF με τίτλο “A Latin Lover in Ancient Rome”, The Ohio State University Press Columbus,  και συγγραφέα τον W. R. Johnson. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από την όγδοη σελίδα του εν λόγω αρχείου PDF:

It is also Gellius who happens to quote, in the same passage, three more erotic epigrams, glittering fragments of early Roman Alexandrianism, two of them, by Valerius Aedituus, the other by Porcius Licinius, neither of whom are otherwise known to us. Here is Aedituus:

dicere cum conor curam tibi, Pamphila, cordis,
quid mi abs te quaeram, verba labris abeunt,
per pectus manat subito mihi sudor;
sic tacitus, subidus, dum pudeo, pereo.

When I, Pamphilia, struggle to express
To you my heart’s unease or tell you what
I’m asking, begging, of you, my tongue thickens,
All at once my chest with sweat is moist,
Mute as a stone, crazed as a bitch in heat,
Amazed, ashamed, I perish where I stand.

(The free translation of the final two verses is perhaps justified in part, given a text troubled with its dubious repetition of the rare word, subidus.)

Μεταφράζω, πρόχειρα, από τα Αγγλικά:

Είναι, επίσης, ο Γέλλιος ο οποίος μνημονεύει, στο ίδιο εδάφιο, τρία επιπλέον ερωτικά επιγράμματα, σπαράγματα που ακτινοβολούν πρώιμο Ρωμαϊκό Αλεξανδρισμό, δύο από τα οποία του Valerius Aedituus, και το άλλο του Porcius Licinius, κανένας από τους οποίους δεν μας είναι γνωστός με άλλο τρόπο. Ιδού το του Aedituus:

Όταν, Παμφίλη, μοχθώ να σου εκφράσω
Της καρδιάς μου την ανησυχία ή να σου πω
Τι ζητώ, εκλιπαρώντας, από εσένα, η γλώσσα μου μπερδεύεται
Αίφνης το στήθος μου μουσκεύει στον ιδρώτα
Βουβός σαν πέτρα, κομματιασμένος από ερωτική επιθυμία,
Αποσβολωμένος, γεμάτος ντροπή, εκεί που στέκω χάνομαι.

(Η ελεύθερη μετάφραση των δύο τελευταίων στίχων ίσως δικαιολογείται, εν μέρει, δεδομένου ενός κειμένου συσκοτισμένου από την αμφίβολη επανάληψη της σπάνιας λέξης, subidus.)

Αναζητώντας πληροφορίες για το «αμφίβολο» subidus, που σιγά να μην το άφηνα να περάσει έτσι, στο διαδίκτυο οδηγήθηκα στο κείμενο της εικόνας που ακολουθεί:


Όπως και να έχει, είναι φανερό ότι η μετάφραση που παραθέτει ο Άρης Δικταίος πολύ μικρή σχέση έχει με τη μετάφραση του W. R. Johnson. Είναι φανερό ότι ο πρώτος έχει αυθαιρετήσει! Και όμως! Το αποτέλεσμα είναι, θα έλεγα, υπέρ της ποιήσεως (το «ποιήσεως» για να προσαρμοστώ στο 1960)! Πολύ αμφιβάλλω, θέλω να πω, για το ότι αν είχα μπροστά μου τη μετάφραση μου, της μετάφρασης του W. R. Johnson, θα την διάλεγα για να την συμπεριλάβω στην παρούσα εγγραφή. . .

Αν τα καταφέρατε και φτάσατε μέχρι εδώ καιρός να απολαύσετε το «ένα κλικ μακριά» τραγούδι που ακολουθεί. Το δικαιούστε!


19/02/2017

Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2018

1149. Ενύπνια και Ετικέτες



Τον προηγούμενο μήνα ανέβασα δύο συνεχόμενες εγγραφές με τη λέξη «ενύπνιο» στον τίτλο τους. Αναρωτήθηκα, λοιπόν, πόσες εγγραφές έχω ανεβάσει σχετικές, κυρίως με «ενύπνιο/ενύπνια» και «όνειρο/ όνειρα», δευτερευόντως εντελώς. Το ζητούμενο ήταν να διαπιστώσω αν υπήρχε έδαφος να δημιουργήσω μια ακόμα ετικέτα, για το παρόν e-ημερολόγιο, με τίτλο «ενύπνιο».

Το σκέφτηκα; Το έπραξα! Τις μέτρησα! Λοιπόν, είκοσι τρεις εγγραφές, εξαιρουμένης της παρούσας, θα μπορούσαν να σηματοδοτηθούν (και) με την ετικέτα «ενύπνιο». Και αφού το σκέφτηκα, το έπραξα, τις μέτρησα έκανα και τον κόπο να προσθέσω την καινούργια αυτή ετικέτα στις πιο πάνω είκοσι τρεις εγγραφές.

Οι ετικέτες εμφανίζονται στο κάτω μέρος κάθε εγγραφής και στο όλον τους, ψηλά, στη δεξιά στήλη του παρόντος ακολουθούμενες από το πλήθος τους και μάλιστα με μέγεθος γραμματοσειράς ανάλογο με αυτό. Χρησιμεύουν στο να υπάρχει μια, κατ’ αρχάς, θεματική ταξινόμηση του περιεχομένου  του e-ημερολογίου.

Αριστερό κλικ πάνω σε μία από αυτές φιλτράρει το περιεχόμενο εμφανίζοντας μόνο τις εγγραφές που έχουν σηματοδοτηθεί με τη συγκεκριμένη ετικέτα, από την νεώτερη προς τις παλαιότερες. Ο ιδιοκτήτης, ας το πω έτσι,  του e-ημερολογίου έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ποιες από τις ετικέτες θα εμφανίζονται στη δεξιά στήλη.


ενύπνιος -α -ο [enípnios] Ε6 : (λόγ.) που συμβαίνει κατά τον ύπνο. || (ως ουσ.) το ενύπνιο, το όνειρο.
[λόγ. < αρχ. νύπνιος, νύπνιον τό]

θα έλεγα, προφανώς!

Μπαίνω στον πειρασμό να αντιγράψω ολόκληρη την εγγραφή: 

Δευτέρα, 6 Μαρτίου 2006

 

Ενύπνια [ΝΚ]


Ζουν! Τα ενύπνια ζουν! Στην ψυχή, στην σάρκα, στις αισθήσεις μας. Στο μυαλό μας ζουν τα ενύπνια. Μας παραμονεύουν. Μας αναστατώνουν. Μας πληγώνουν. Δεν μπορούμε, τελικά, να ξεχάσουμε τίποτα. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε τίποτα. Είναι όλα εκεί. Ζωντανά, πραγματικά, απαιτητικά. Υπάρχουν και το δείχνουν. Είναι δικά μας. Είναι παιδιά μας. Είναι γεννήματά μας. Σάρκα από την ψυχή μας. Το γλυκό της ζωής μας αλάτι.

Έτσι:

Είδα, μίλησα
Δεν άγγιξα
Δεν θέλω
Ν’ αντικρίσω
Κανέναν
Δεν θέλω
Να μιλήσω
Σε κανέναν
Δεν θέλω
Ν’ αγγίξω
Κανέναν
Απόψε
Στο ενύπνιο
Μ’ όλους
Της ψυχής
Τους πόρους
Ανοιχτούς. . .
                                  12/05/94

aeipote     

Και επίσης την εγγραφή: 

Δευτέρα, 14 Μαΐου 2007


0316. Μάτια Μπλε



Ώστε, λοιπόν, τα ενύπνια και πάλι. Αυτή η χρυσόσκονη που μοιάζει να έχει καθίσει παντού. Αυτή η στριμωγμένη κουκκίδα όνειρου και ελπίδας που πεισματικά την καταδιώκει η “πραγματικότητα”. Θέλω και μπορώ να περιγράψω· όμως οι εξηγήσεις; Αυτοί που ίσως πληγωθούν; Αυτοί που δεν θα καταλάβουν; Ας θάψουμε, λοιπόν, την πραγματικότητα των ενυπνίων εν ονόματι μιας ευτυχίας που αναμένεται. Εν ονόματι μιας ευτυχίας για την οποία, υποτίθεται, έχουν γίνει επενδύσεις. Ας τα διαγράψουμε όλα, λοιπόν, κι ας κρατήσουμε το ελάχιστο σημείο αναφοράς:

“Τα γαλανά μάτια και τα, στα μάγουλα, φιλήματα.”

Το καλύτερο θα είναι πάντοτε αναμενόμενο.
. . .
09/09/1994

Ακούγεται ο κ. Oscar Benton στοNot The Same Dreams Anymore”.



14/05/2007

aeipote      

Καθώς επίσης και δύο παραγράφους από την εγγραφή «1119. «Τετράδια Ονείρων» της 23ης Ιουλίου 2017:


Στην προμετωπίδα ο στίχος του W. B. Yeats «Με τα όνειρα αρχίζουν οι ευθύνες». Φράση την οποία γνώριζα σαν «Οι ευθύνες αρχίζουν από τα όνειρα...» (στην τελευταία γραμμή της  «δοκιμής» «Η Τέχνη Και Η Εποχή» του Γιώργου Σεφέρη (Δοκιμές. Α’ Τόμος Σελίδα 267)). Δεν γνωρίζω πώς, αλλά είχα σχηματίσει τη γνώμη ότι η συγκεκριμένη φράση ανήκε στον Ηράκλειτο. Λάθος μου (μέγιστο).

Αντί για το όρο «όνειρο», που θα έλεγα ότι είναι ευρύτερης χρήσης, προτιμώ τον όρο «ενύπνιο» ο οποίος είναι ακριβέστατος. Ομολογώ, λοιπόν, ότι είμαι ένας από αυτούς που λατρεύουν, προσκαλούν και καλοδέχονται τα όνειρα. Ένας που η ζωή του έχει πλουτίσει από αυτά και τα έχει περί πολλού. Πολλά από τα ενύπνια μου έχουν, βεβαίως, καταγραφεί στο χειρόγραφο ημερολόγιό μου και μάλιστα κάποιες από αυτές τις καταγραφές έχουν περάσει και στο παρόν ηλεκτρονικό (e-ημερολόγιο, όπως το αποκαλώ). Παραδείγματα: εδώ, εδώ και εδώ.

Να αισθανόσαστε και να είσαστε Καλά!

Ένα κλικ μακριά Cornelius Brothers And Sister Rose και Treat Her Like A Lady(αείποτε!):



11/02/2018